Specialisaties -> Schouder -> AC-gewricht letsels
Letsels van het acromio-claviculair gewricht (AC gewricht)
Het acromio-claviculair gewricht ( AC gewricht ) is de verbinding tussen sleutelbeen en schouderblad. Dit nauwe gewrichtje kan ernstige schouderpijn veroorzaken door slijtage (arthrose) of na een trauma (ontwrichting).
Arthrose van het AC gewricht
Slijtage van dit schouder gewricht treedt op als een normaal verouderingsproces, door jarenlange overbelasting of lange tijd na een trauma. Het gaat vaak samen met inklemming van de spier die er vlak onder loopt (de supraspinatus). Pijn treedt vooral op bij heffen, achterwaartse bewegingen van de schouder en ’s nachts bij liggen op de schouder.
Behandeling
In het beginstadium: raden we aan zwaar hefwerk te vermijden. Een inspuiting in het gewricht kan soms langdurig de klachten verbeteren. Bij succes kan deze op termijn nog 1 tot 2 maal herhaald worden.
Bij gevorderde aantasting dient operatief te worden ingegrepen. We verbreden het gewricht door het een stukje van het uiteinde van het sleutelbeen weg te nemen. Dit gebeurt onder verdoving met een kijkoperatie via het dagziekenhuis. Na de operatie mag de arm snel gemobiliseerd worden, afhankelijk van de pijnklachten. Zwaar hefwerk wordt de eerste 6 weken afgeraden. Na een tijdje gaat er zich op dezelfde plaats een pseudogewricht vormen.
Ontwrichting van het AC gewricht (AC luxatie)
Komt voor na een val op de schouder of de uitgestrekte arm (vaak bij fiets- of sportongevallen). Door afscheuren van de gewrichtsbanden of ligamenten die het sleutelbeen stabiliseren, vormt er zich een trapstand en komt het uiteinde van het sleutelbeen onderhuids. Bij onderzoek van de schouder stellen we vaak een pianotoetsfenomeen vast, dit is het op en neer bewegen van het uiteinde van het sleutelbeen door erop te duwen.
Behandeling : conservatief
De luxaties met weinig verplaatsing kunnen behandeld worden zonder een operatie. De arm wordt enkele weken ondersteund in een draagverband tot de pijn onder controle is. Heffen dient weerom een 6-tal weken vermeden worden.
Behandeling: chirurgisch
Bij sterke verplaatsing van het sleutelbeenuiteinde wordt een operatief herstel aangeraden omdat er hier een grote kans is op blijvende hinder. Zeker bij intensieve sporters en bij mensen met zware arbeid wordt overwogen operatief in te grijpen, zodat sport- en werkhervatting mogelijk is.
In acute gevallen kan het AC-gewricht gestabiliseerd worden door middel van een plaatje, schroeven en/of kabels. Dit geeft het lichaam de kans om littekenweefsel rondom de gescheurde ligamenten te laten groeien.
In chronische gevallen kan een reconstructie van de ligamenten uitgevoerd worden. Dikwijls wordt een donorpees gebruikt ter vervanging van deze gescheurde structuren, maar ook synthetische ligamenten worden meer en meer gebruikt. Deze ingreep kan ook langere tijd na het ongeval nog met succes uitgevoerd worden.
Nazorg
2 tot 4 weken in een draagverband met ondertussen pendeloefeningen om het schoudergewricht soepel te houden. Nadien mogen dagelijkse activiteiten hervat worden. Het dragen van zwaardere lasten moet 6 weken vermeden worden.
Wat te verwachten?
Deze ingreep heeft een hoge slaagkans. Resterende pijnklachten of opnieuw optreden van een trapstand kunnen voorkomen, maar zijn zeldzaam. Alle schouderactiviteiten mogen nadien zonder beperking hernomen worden.
Revalidatieschema
Eerste 2-4 weken
draagdoek
zelf oefenen
bij het oefenen mag de arm uit de draagdoek, belangrijk is het regelmatig bewegen van de elleboog en de pols.
pendeloefeningen: deze zullen U worden aangeleerd door onze kinesisten op de afdeling: minstens 3x/dag, gedurende enkele minuten
Na 4 weken
passieve (door kinesist of met CPM-apparaat) mobilisaties in alle richtingen
actieve (door eigen spierkracht) mobilisaties in alle richtingen tot 90° abductie (= zijwaarts opheffen van de arm)
actief geassisteerde oefeningen (stok (foto 3), katrol (foto’s 4-5))
isometrische tonificaties van rotatorcuff- en schouderbladspieren (= soort krachttraining waarbij er geen verplaatsing van gewicht wordt nagestreefd, en waarbij de spieren wel samentrekken, maar geen verkorting ondergaan). Doel: spierspanning herstellen
Na 6 weken
indien nodig : doorgedreven passieve mobilisaties (om zo de beweeglijkheid te verbeteren)
verder isometrische tonificaties
isokinetische tonificaties (theraband, elastiek)